สฟิงโกไมอีลิน (Sphingomyelin): สายใยความคิด
ที่พ่อแม่มองไม่เห็น
เรื่องพื้นฐานที่พ่อแม่มักกัวล
แม่: หมอคะ ทำไมลูกตอบช้า คิดช้า ทั้งที่เข้าโรงเรียนเร็ว และแม่ก็พูดคุยกับเขาทุกวัน?
หมอ: ในขณะที่พ่อแม่โฟกัสที่การกระตุ้นจากภายนอก หมอกลับอยากให้มองสายไฟในสมองลูกก่อนว่าเชื่อมดีพอหรือยังครับสายไฟในสมองลูกคืออะไรคะ?
หมอ: สมองเด็ก = ศูนย์สื่อสารที่กำลังต่อสายไฟ ในช่วง 1–3 ขวบ สมองเด็กจะกำลังสร้าง “ใยเชื่อมประสาท” หรือ myelinated axons ยิ่งต่อสายไว ก็ยิ่งคิดไว ตอบไว เข้าใจเร็ว และสิ่งที่เคลือบเส้นใยประสาทเหล่านี้ คือสารที่เรียกว่า Sphingomyelin (สฟิงโกไมอีลิน) ซึ่งเป็น “ไขมันจำเป็น” ที่สร้างเยื่อหุ้มปลายประสาท
แม่: แล้วถ้าไม่มี Sphingomyelin จะเป็นอย่างไรคะ?
หมอ: สัญญาณไฟในสมองจะ “เดินช้า” เหมือนอินเทอร์เน็ตบ้านที่ยังใช้สายทองแดงครับ[1]
ทำไมต้องเสริม Sphingomyelin ในวัย 1-3 ขวบคะ?
หมอ: เพราะ Sphingomyelin เป็นส่วนประกอบหลักของเยื่อหุ้มปลายประสาท และในช่วงวัย 1–3 ปีนั้น สมองกำลังเร่งพัฒนา “Myelination” อย่างเข้มข้น งานวิจัยพบว่า การเสริมโภชนาการด้วยสูตรที่มีส่วนผสมของ Sphingomyelin มีความสัมพันธ์กับการพัฒนาเยื่อไมอีลินที่ดีขึ้น และส่งเสริมพัฒนาการด้านการเคลื่อนไหวครับ[2]
แม่: Sphingomyelin หาจากไหนได้หรอคะ?
หมอ: นมเด็ก UHT เสริมสารอาหารที่ออกแบบมาสำหรับวัยเตาะแตะจะมีการเติม Sphingomyelin เข้าไปเพื่อเสริมพัฒนาการทางสมองครับ
DHA และ Sphingomyelin ทำหน้าที่แตกต่างกันอย่างไรคะ?
หมอ: DHA เปรียบเหมือนข้อมูลที่ส่ง แต่ Sphingomyelin คือ ‘สายในการส่ง’ ที่จะส่งข้อมูลนั้นให้ไวถึงจุดหมาย และถ้าเราส่งไม่ถึงในวัยนี้… เส้นทางคิดของลูกอาจช้ากว่าคนอื่นไปตลอดครับ
คำแนะนำจากหมอ:
- อย่าดูแค่ DHA แต่ควรดูว่า “มี Sphingomyelin” ด้วยไหม
- ถ้ามีคู่กัน จะช่วยเสริมทั้ง “ข้อมูล” และ “สายไฟ” ให้สมองลูกพร้อมใช้งาน
- สังเกตลูกว่าตอบสนองไวไหม พูดโต้ตอบมากน้อยแค่ไหน ซึ่งจะเป็นตัวชี้วัดระบบภายใน
คุณแม่สามารถเลือกให้ลูกดื่มนม UHT เสริมสารอาหารที่มี DHA Sphingomyelin และ Vitamin B12 ครบทั้ง “วัตถุดิบความคิด” และ “สายส่งประสาท” เพื่อเสริมลูกให้เชื่อมโยงความคิดได้ไวในช่วง 1,000 วันแรกที่สำคัญที่สุดครับ
นายแพทย์ วรวิทย์
กันทะมาลี
กุมารเวชศาสตร์โรคติดเชื้อ
โรงพยาบาลพญาไท 3
นายแพทย์ วรวิทย์
กันทะมาลี
กุมารเวชศาสตร์โรคติดเชื้อ
โรงพยาบาลพญาไท 3
นายแพทย์ วรวิทย์
กันทะมาลี
กุมารเวชศาสตร์โรคติดเชื้อ
โรงพยาบาลพญาไท 3
ข้อมูลอ้างอิง:
1. Valles, P. G., Ali, Z., & Farran, A. (2022). Impact of dietary sphingomyelin on the developing brain. *Frontiers in Nutrition*, *9*, 991193.
2. Schneider N, et al. Sphingomyelin and neurodevelopmental outcomes in early life. Advances in Nutrition (2021)
